Kültür

Yapay Zekanın Etik Çözümleriyle Otonomlara Bakış

  • 5 dakika okuma
blog-detail-hero

Günümüzde neredeyse tüm otomobil üreticileri, elektronik ve bilişim sektöründen tanınmış birçok şirket sürücüsüz otomobiller için çalışmalar geliştiriyor. Şirketler otonom araçlar üzerinde gelişme gösterdikçe rekabet daha sert bir hal almaya devam ediyor. Tüm bu yarışın ortasında otonom araç yarışı da zirvede rekabet gösterirken, Münih Teknik Üniversitesindeki araştırmacılar, otonom araçların en büyük sorunlarından biri olan otonom araçların problemlerini masaya yatırdı ve dünyanın ilk etik otonom araç yazılımını geliştirmeyi tam anlamıyla başardıklarını duyurdular. Dünyada ilk defa etik özelliklere sahip olan ve otomobil sektörüne adeta yenilik getiren etik otonom araç yazılımı sayesinde trafiğin daha güvenli hale gelmesi, aracın daha az hata yapabilmesi ve daha kısa zamanda karar verebilmesi bekleniyor.


Otonom araçlar, özellikle Tesla ile birlikte dikkatlerimizi üzerine çekmeye başlamıştı, Tesla ile başlayan güvenli sürüş, hızlı fren, çevre kontrolü gibi özellikler daha sonra diğer markalar tarafından da kullanılmaya başlanmıştı. Mercedes, Audi, BMW gibi birçok markalar da otonom sistemini hızla kullanmaya başladı ve ivme kazanarak geleceğin sürüş sistemlerini oluşturdu. Mercedes, yakın zamanda üçüncü seviye otonom sürüş sistemini tanıtarak bu alanda bir ilke imza atmıştı ve alanı genişletmişti. Otonom sürüş üzerinde hızlanarak gelişme gösteren bu ortam da, Münih Teknik Üniversitesinin araştırmacıları, otonom araçlardaki önemli sorunlardan biri olan etik problemleri gidermek için etik otonom yazılımı geliştirdiklerini açıkladılar.

KONU OLAN ETİK YAZILIM TRAFİK GÜVENLİĞİNİ ARTTIRACAK
Otonom araçlar genel anlamda güvenli araçlardır ve güvenlik sistemleriyle tercih edilirler. Fakat bazı güvenlik öncelikleri vardır. Şu anda piyasaya bulunan pek çok otonom araçta olduğu gibi güvenlik önceliği araç sahibindedir. Bu öncelikler nedeniyle ilk olarak sürücüleri düşünür ve onların güvenliğine göre hareket ederler. En basit örneğiyle, dar bir yolda giderken yola bir yaya fırladığında otonom araç yayaya çarpmamaya çalışır ancak öncelikli amacı aracı kullanan sürücünün güvenliği olduğu için yayayı kurtarmak için yoldan çıkmaz. Bu durum, trafikteki diğer araçlar ve yayalar için bir tehdit oluşturabilir. Bu sebeple de AB otonom araç uzman komisyonu, şu anda piyasada bulunan tüm otonom araç yazılımlarının güncellenmesi gerektiğini savundu. Tüm bu savunmalara yeni yazılımıyla yenilik getiren Münih Teknik Üniversitesindeki araştırmacılar AB komisyonunun ilk 20 önerisine tamamen uyan, yolda kendi başına ilerlerken her türlü tehlikeyi hesaba katan ve sürücü güvenliğine ek olarak trafikteki diğer araçların ve yayaların da güvenliklerini eşit miktarda dengeleyen ve önemseyen bir otonom sürüş yazılımı geliştirdiklerini açıkladı. Geliştirilen bu etik yazılım, bahsedildiği gibi ilk olarak sürücünün güvenliğini değil, herkesin güvenliğini eşit olarak dikkate alacak ve böylece trafikteki güvenlik risklerini de önemli oranda ortadan kaldırmış olacak. Yazılım oluşturulurken sadece sürücü güvenliğinin baz alınmadığını, çevredeki diğer güvenlik unsurlarının da dikkate alınarak yazılımın oluşturulduğu tam anlamıyla güven veren unsurlardan biri. Her unsurun eşit seviyede dikkate alındığı ve önemsendiği bu sistemde, 2000’den daha fazla değişken senaryo test edildi. Oluşturulan yazılım her seferinde tüm etmenlerin en az zarar göreceği şekilde tasarlandı. Bu yazılımın en yenilikçi özelliklerinden biri tamamen açık kaynak kodlu olması. Yani bu sistemi BMW, Mercedes-Benz ve hatta Tesla gibi otomobil modelleri kendi sistemlerine entegre edebiliyor. 

Etik yazılım, sonuç olarak söz konusu senaryoların tamamında bütün unsurların en az zarar göreceği ve güven kararlarını vermeyi başardı. Böylece oluşan bütün sonuçlar sadece sürücü için değil, tüm etmenler için daha iyi oldu. Açık kaynak kodlu olan yazılımın yakın zamanda araçlarda kullanılmaya başlayacağı da tahmin ediliyor. Fakat oluşturulan bu yazılımın başlı başına bir otonom sürüş sistemi değil, daha çok otonom araçlar için hazırlanmış kurallar kitabı olarak da örneklendirebiliriz.

  • avatarSena Topoyan
  • 5 Şubat 2023
Platformumuz demo sürümündedir. Tüm güvenlik geliştirmeleri tamamlanmış olup, kullanıcı arayüzünde bazı iyileştirmeler yapma aşamasındayız.
Geliştirme sürecimize katkıda bulunmak ve önerileriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz!
İletişim